Phòng cháy chữa cháy – Phương tiện chiếu sáng sự cố và chỉ dẫn thoát nạn – Yêu cầu thiết kế lắp đặt
Giới thiệu chung về chiếu sáng
Chiếu sáng là một yếu tố thiết yếu trong thiết kế kiến trúc và hạ tầng kỹ thuật, có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn, tiện nghi và hiệu suất sử dụng. Trong đó, chiếu sáng sự cố và chỉ dẫn thoát nạn là hai phần quan trọng trong các công trình xây dựng nhằm đảm bảo an toàn cho người sử dụng khi xảy ra sự cố như cháy nổ, cúp điện hoặc các tình huống khẩn cấp khác. Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13456:2022 đưa ra các quy định nghiêm ngặt về thiết kế và lắp đặt các phương tiện chiếu sáng sự cố và biển báo chỉ dẫn thoát nạn nhằm bảo vệ tính mạng con người và tài sản.
Phạm vi và tiêu chuẩn áp dụng
TCVN 13456:2022 áp dụng cho tất cả các giai đoạn xây dựng, cải tạo và sửa chữa công trình để thiết kế, lắp đặt các hệ thống chiếu sáng sự cố và chỉ dẫn thoát nạn. Tiêu chuẩn này căn cứ trên ISO 30061:2007 và các quy chuẩn quốc tế và quốc gia về thiết kế biển báo an toàn, đèn chiếu sáng khẩn cấp và hệ thống chỉ dẫn.
Các thuật ngữ cơ bản gồm có: chiếu sáng sự cố (đèn chiếu sáng đảm bảo khi mất nguồn chính), chiếu sáng đường thoát nạn (chiếu sáng để nhận biết và di chuyển trên đường thoát nạn), chiếu sáng gian phòng và chiếu sáng cho các phương tiện phòng cháy chữa cháy.
Yêu cầu thiết kế và lắp đặt
Chiếu sáng sự cố phải được lắp đặt ở các vị trí quan trọng như cầu thang bộ thoát nạn, đường thoát nạn, vị trí thay đổi cao độ, cửa ra thoát nạn, các phòng kỹ thuật và phòng đặt phương tiện chữa cháy. Độ rọi trung bình tối thiểu cho đường thoát nạn là 1 lux, đảm bảo nhận biết vật cản và đường đi trong tình huống khẩn cấp.
Chỉ dẫn thoát nạn thông qua biển báo an toàn (được chiếu sáng từ bên trong hoặc bên ngoài) với màu xanh lá cây làm nền và ký hiệu trắng, phải được bố trí tại các lối ra phụ, hành lang, vị trí có tầm nhìn bị che khuất và nhà nhiều tầng, giúp người sơ tán dễ dàng tìm đường thoát hiểm.
Độ chói của biển báo phải đảm bảo tối thiểu khi có sự cố và không gây lóa mắt trong điều kiện bình thường. Phải tuân thủ quy định về tính đồng đều màu sắc để đảm bảo khả năng nhận diện tốt nhất.
Các hệ thống chiếu sáng và biển báo an toàn cần có nguồn điện dự phòng đủ khả năng hoạt động liên tục ít nhất 120 phút để đảm bảo chiếu sáng liên tục trong sự cố.
Ví dụ thực tiễn về chiếu sáng sự cố và chỉ dẫn thoát nạn
Tại các tòa nhà cao tầng, chiếu sáng sự cố được bố trí đồng bộ tại cầu thang thoát hiểm, hành lang, khu vực chuyển hướng, đặc biệt ở các vị trí có thay đổi cao độ để tránh rủi ro trong tình huống mất điện hoặc cháy. Ngoài ra, hệ thống biển báo chỉ dẫn thoát nạn được gắn đặt đúng chiều cao và khoảng cách quy định nhằm tối ưu khả năng quan sát.
Ví dụ tại các trung tâm thương mại và khách sạn cao tầng, bên cạnh hệ thống chiếu sáng sự cố truyền thống, còn áp dụng đèn LED công suất thấp tiêu thụ năng lượng hiệu quả, đồng thời dễ dàng kết hợp với hệ thống tự động kiểm tra và báo lỗi giúp giám sát tình trạng hoạt động của hệ thống chiếu sáng sự cố theo thời gian thực.
Đánh giá ưu nhược điểm các công nghệ chiếu sáng hiện nay
-
Đèn sợi đốt: Đem lại ánh sáng liên tục và dễ chịu, tuy nhiên tiêu thụ nhiều điện năng, tỏa nhiệt lớn và tuổi thọ thấp nên đang dần bị thay thế.
-
Đèn huỳnh quang: Tiết kiệm điện hơn sợi đốt, tuổi thọ tốt hơn nhưng hay gây nhấp nháy, chứa chất độc thủy ngân và gây ô nhiễm môi trường nếu không xử lý hợp lý.
-
Đèn LED: Ưu điểm lớn nhất là hiệu suất chiếu sáng cao, tiết kiệm năng lượng, tuổi thọ lâu, ít tỏa nhiệt và có thể điều chỉnh nhiệt độ màu. Nhược điểm là giá thành đầu tư ban đầu cao và một số loại đèn có thể gây hiện tượng quá nhiệt cục bộ.
-
Đèn năng lượng mặt trời: Phù hợp dùng cho chiếu sáng ngoài trời, không phụ thuộc vào nguồn điện lưới, thân thiện môi trường. Hạn chế do phụ thuộc điều kiện thời tiết và chi phí lưu trữ năng lượng còn cao.
Ứng dụng công nghệ LED trong chiếu sáng sự cố và thoát nạn đang là xu hướng chủ đạo bởi tính ổn định, bền bỉ và khả năng thích ứng với hệ thống điều khiển thông minh.
ALED xin gửi lời tri ân sâu sắc và chân thành đến quý khách hàng, đối tác đã luôn tin tưởng và đồng hành cùng chúng tôi. Sự ủng hộ và hợp tác của quý vị là nguồn động lực vững chắc giúp ALED không ngừng phát triển và đổi mới, mang đến những sản phẩm chiếu sáng chất lượng và dịch vụ tận tâm. Trân trọng cảm ơn!
[TẢI BẢN GỐC TẠI ĐÂY : YEU CAU THIEU KE]