Thiết kế chiếu sáng sân bóng đá đạt chuẩn FIFA, phù hợp mọi quy mô

Trong lĩnh vực thể thao, thiết kế chiếu sáng sân bóng đá đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo chất lượng trận đấu, đặc biệt là các trận diễn ra vào buổi tối. Một hệ thống chiếu sáng đạt chuẩn không chỉ giúp cầu thủ quan sát rõ ràng và thi đấu an toàn, mà còn mang lại trải nghiệm tốt hơn cho khán giả trên sân cũng như qua truyền hình. Vậy chiếu sáng sân bóng đá cần đáp ứng những tiêu chuẩn nào để vừa hiệu quả vừa tiết kiệm năng lượng? Hãy cùng ALED tìm hiểu ngay sau đây.

1. Tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng sân bóng đá

1.1 Tiêu chuẩn Việt Nam (TCXDVN 333:2005)

Mục đích sử dụng	Độ rọi ngang (lux)	Độ đồng đều
Luyện tập	100	0.40
Thi đấu	200	0.50
Thi đấu chính thức	500	0.60
Thi đấu có TV	1000	0.60

1.2 Tiêu chuẩn quốc tế (BS EN 12193:2007 và FIFA)

Không chỉ tại Việt Nam, trên thế giới cũng có những quy chuẩn chiếu sáng riêng. Một trong những bộ tiêu chuẩn quan trọng là BS EN 12193:2007, quy định mức chiếu sáng cho sân thể thao với 3 cấp độ:

• Class 1 (Cấp 1): áp dụng cho các giải đấu chuyên nghiệp, yêu cầu độ rọi 500 lux và độ đồng đều trên 0,6.
• Class 2 (Cấp 2): dành cho các trận thi đấu phong trào hoặc giải bán chuyên, với độ rọi 200 lux và độ đồng đều trên 0,5.
• Class 3 (Cấp 3): phù hợp cho mục đích tập luyện, đào tạo, yêu cầu độ rọi 75 lux và độ đồng đều trên 0,4.

2. Các yếu tố quan trọng trong thiết kế chiếu sáng sân bóng

2.1 Kích thước sân và đối tượng sử dụng

Trong thiết kế chiếu sáng sân bóng, việc lựa chọn tiêu chuẩn ánh sáng không chỉ phụ thuộc vào kích thước sân mà còn gắn liền với đối tượng sử dụng – từ trẻ em, người chơi phong trào cho đến cầu thủ chuyên nghiệp.

• Sân 5 người: mức sáng thường dao động 100 – 150 lux, đủ để đảm bảo tầm nhìn rõ ràng cho các trận đấu nhỏ.
• Sân 7 người: yêu cầu độ rọi cao hơn, khoảng 150 – 200 lux để đáp ứng diện tích lớn hơn và cường độ vận động cao hơn.
• Sân 11 người chuyên nghiệp: cần độ rọi từ 500 lux trở lên nhằm phục vụ thi đấu chính thức, đồng thời đáp ứng cả yêu cầu truyền hình.

2.2 Độ rọi và độ đồng đều

Trong chiếu sáng sân bóng, độ rọi thể hiện mức sáng tổng thể, còn độ đồng đều giữ vai trò phân bổ ánh sáng hài hòa trên toàn mặt sân. Nếu ánh sáng chỉ tập trung ở một khu vực trong khi chỗ khác lại tối mờ, không gian thi đấu sẽ mất cân bằng và trải nghiệm của người chơi chắc chắn bị ảnh hưởng.

2.3 Nhiệt độ màu và chỉ số hoàn màu (CRI)

Trong thiết kế chiếu sáng sân bóng, nhiệt độ màu đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên cảm nhận thị giác tự nhiên. Khoảng 4000K – 5000K được xem là phù hợp nhất, vừa đủ sáng rõ vừa giữ được sự thoải mái cho mắt. Bên cạnh đó, chỉ số hoàn màu (CRI) càng cao thì màu sắc hiển thị càng chân thực. Với sân bóng, việc đạt CRI trên 80 được coi là tiêu chuẩn lý tưởng để đảm bảo người chơi và khán giả đều cảm nhận màu sắc rõ nét và chính xác.

2.4 Độ chói và cách giảm thiểu

Trong chiếu sáng sân thể thao, độ chói quá cao dễ gây mỏi mắt cho cầu thủ và tạo cảm giác khó chịu cho khán giả. Để khắc phục, giải pháp thiết kế thường bao gồm:

• Chọn đèn có góc chiếu hợp lý, hạn chế ánh sáng chiếu trực tiếp vào tầm nhìn.
• Bố trí đèn ở độ cao phù hợp, giúp ánh sáng lan tỏa đều mà không gây lóa.
• Kết hợp tấm chắn hoặc phụ kiện chống chói, kiểm soát hướng sáng và nâng cao chất lượng trải nghiệm thị giác.

2.5 Hiện tượng Flicker (nhấp nháy)

Hiện tượng flicker (nhấp nháy ánh sáng) được xem là một trong những vấn đề lớn nhất trong chiếu sáng sân bóng. Nó không chỉ gây khó chịu cho mắt mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng hình ảnh trong quay phim và truyền hình. Giải pháp hiệu quả nằm ở việc lựa chọn đèn LED chất lượng cao kết hợp cùng bộ điều khiển ổn định, giúp ánh sáng luôn mượt mà và liên tục.

Thiết kế chiếu sáng sân bóng vì thế không đơn thuần là lắp đèn, mà là cả một quá trình nghệ thuật – nơi từng chi tiết đều góp phần tạo nên trải nghiệm thể thao trọn vẹn. Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ cùng đi sâu vào việc lựa chọn loại đèn phù hợp nhất cho sân bóng, để vừa đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật vừa nâng cao giá trị thẩm mỹ.

3. Lựa chọn đèn chiếu sáng phù hợp cho sân bóng

Việc chọn đèn chiếu sáng cho sân bóng không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu nhìn rõ khi chơi, mà còn góp phần tạo nên một không gian thể thao an toàn và có tính thẩm mỹ. Đèn phù hợp giúp tái hiện chuyển động nhanh, không gây chói lóa và duy trì sự đồng đều trên toàn bộ mặt sân.

Một số tiêu chí cần lưu ý khi lựa chọn:

• Loại đèn:
  • Đèn LED là lựa chọn hàng đầu nhờ hiệu suất cao, ánh sáng ổn định, tuổi thọ dài và tiết kiệm năng lượng.
  • Tránh dùng đèn truyền thống dễ gây lóa, tiêu hao điện năng.
• Công suất và độ rọi:
  • Sân tập: khoảng 200–300 lux, đủ để nhìn rõ và thoải mái cho mắt.
  • Sân thi đấu: từ 500–750 lux, đảm bảo theo chuẩn thi đấu quốc tế.
• Độ cao và góc chiếu:
  • Cột đèn thường cao từ 8–12m, đặt xung quanh sân.
  • Góc chiếu phải chuẩn xác để ánh sáng lan tỏa đều, không tạo vùng tối hoặc bóng đổ khó chịu.
• Màu sắc ánh sáng: Ưu tiên ánh sáng trắng trung tính (4000K–5000K) giúp tái hiện màu sắc chân thực, dễ theo dõi đường bóng.

4. Tính toán số lượng đèn và công suất

Quy trình 5 bước tính toán (lumen method – dễ áp dụng)

• Xác định độ rọi mục tiêu (E_avg, lux):
  • Sân tập: 200–300 lux
  • Thi đấu phong trào/giải địa phương: 300–500 lux
  • Truyền hình/chuyên nghiệp: ≥750 lux
• Tính diện tích sân (A, m²): dài × rộng.
• Chọn hệ số sử dụng (UF) & bảo trì (MF):
  • UF (0,5–0,7) tùy bố trí cột, cao độ, quang học chóa.
  • MF (≈0,8) có vệ sinh, suy giảm quang thông theo thời gian.
• Tổng quang thông cần thiết (Φ_total, lumen):
  • Φ_total = (E_avg × A) ÷ (UF × MF)
• Chọn đèn & tính số lượng:
  • Chọn LED hiệu suất 130–170 lm/W, chóa chống chói.
  • Lumen/đèn × số đèn ≈ Φ_total → làm tròn lên (để bù suy hao & cân bố cục).

Ví dụ tính nhanh – sân 11 người (105 × 68 m)

• Diện tích A: 105 × 68 = 7.140 m²
• Mục tiêu: sân tập 200 lux
• Giả định: UF = 0,60 ; MF = 0,80
• Tổng quang thông: Φ_total = (200 × 7.140) ÷ (0,60 × 0,80) ≈ 2.975.000 lm
• Phương án đèn: LED 500 W, ~70.000 lm/đèn → khoảng 44 đèn
  • Bố trí tham khảo: 6–8 cột (cao 18–25 m), chia đều 2 biên, góc rọi tránh chiếu thẳng vào khung thành & mắt thủ môn.
• Nếu thi đấu 500 lux: Φ_total ≈ 7.437.500 lm → ~106–110 đèn loại 70.000 lm (hoặc giảm số đèn bằng cách tăng lumen/đèn).

Ví dụ tính nhanh – sân 7 người (55 × 35 m)

• Diện tích A: 55 × 35 = 1.925 m²
• Mục tiêu: 200 lux (tập luyện/thi đấu phong trào)
• Giả định: UF = 0,60 ; MF = 0,80
• Tổng quang thông: Φ_total ≈ 802.000 lm
• Phương án A (ít cột, đèn mạnh):
  • LED 300 W, ~50.000 lm/đèn → ~16 đèn
  • 4–6 cột cao 12–16 m; tập trung góc rọi về vùng thi đấu, hạn chế tràn sáng khu dân cư.
• Phương án B (nhiều đèn, dễ đồng đều):
  • LED 200 W, ~30.000 lm/đèn → ~28 đèn
  • Ưu: đồng đều tốt; Nhược: nhiều điểm treo, chi phí cột/thi công cao hơn.

5. Bố trí và lắp đặt hệ thống chiếu sáng sân bóng đá

5.1 Các phương án bố trí cột đèn

Trong thiết kế chiếu sáng sân bóng, cách bố trí cột đèn sẽ thay đổi tùy theo quy mô sân và yêu cầu sử dụng:

• Bố trí 4 cột ở các góc sân: giải pháp phù hợp cho sân nhỏ hoặc sân phong trào, đảm bảo ánh sáng cơ bản.
• Bố trí 6 cột (mỗi bên dọc sân 2 cột): thường áp dụng cho sân có diện tích trung bình, giúp ánh sáng phủ đều hơn.
• Bố trí 8 cột trở lên: lựa chọn dành cho sân lớn hoặc những dự án đòi hỏi tiêu chuẩn chiếu sáng cao cấp, như thi đấu chuyên nghiệp hay truyền hình trực tiếp.

5.2 Chiều cao lắp đặt và góc nghiêng đèn

Trong thiết kế chiếu sáng sân thể thao, chiều cao và góc nghiêng của đèn là yếu tố kỹ thuật quan trọng cần tính toán kỹ lưỡng:

• Chiều cao lắp đặt: thường dao động từ 8m đến 15m, tùy thuộc vào diện tích và quy mô của sân.
• Góc nghiêng chiếu sáng: lý tưởng trong khoảng 15° – 30° so với mặt phẳng ngang, giúp ánh sáng phủ đều khắp mặt sân.

Lưu ý thiết kế: nếu góc nghiêng quá lớn, ánh sáng có thể gây lóa, ảnh hưởng đến tầm nhìn của cầu thủ cũng như khán giả.

5.3 Cách giảm thiểu ánh sáng tràn

Để tối ưu chất lượng ánh sáng và hạn chế hiện tượng chói lóa, trong thiết kế chiếu sáng sân thể thao có thể áp dụng các giải pháp sau:

• Chọn loại đèn có góc chiếu thích hợp, đảm bảo ánh sáng tập trung đúng khu vực cần thiết.
• Kết hợp tấm chắn ánh sáng, giúp kiểm soát hướng chiếu và ngăn ánh sáng tràn ra ngoài.
• Điều chỉnh góc nghiêng của đèn một cách chính xác, tạo sự cân bằng giữa độ sáng và sự thoải mái cho người chơi lẫn khán giả.

6. Kiểm tra và đánh giá hệ thống chiếu sáng sân bóng

6.1 Phương pháp đo và tính toán độ rọi

Để kiểm tra chất lượng chiếu sáng trên sân, các chuyên gia thường áp dụng quy trình sau:

• Phân chia mặt sân thành các ô vuông nhỏ (khoảng 5m × 5m) nhằm tạo lưới đo chuẩn xác.
• Đo độ rọi tại tâm của từng ô bằng thiết bị chuyên dụng để thu được dữ liệu chi tiết.
• Tổng hợp và tính giá trị trung bình từ các số liệu đo, qua đó đánh giá mức độ đồng đều của hệ thống chiếu sáng.

6.2 Đánh giá độ đồng đều ánh sáng

Công thức tính độ đồng đều ánh sáng được xác định bằng tỷ lệ:

Độ đồng đều = Độ rọi thấp nhất / Độ rọi trung bình

Ví dụ: Nếu giá trị đo nhỏ nhất trên sân là 180 lux và mức trung bình đạt 200 lux, thì độ đồng đều sẽ bằng 0,9 – đây được xem là mức lý tưởng, cho thấy ánh sáng được phân bổ rất hài hòa.

6.3 Kiểm tra độ chói và hiệu ứng nhấp nháy

Để đánh giá chất lượng ánh sáng trên sân, có thể áp dụng hai phương pháp phổ biến:

• Dùng thiết bị đo độ chói chuyên dụng nhằm xác định mức độ gây lóa và đảm bảo ánh sáng trong ngưỡng cho phép.
• Ghi hình bằng chế độ quay chậm, từ đó dễ dàng phát hiện hiện tượng nhấp nháy (flicker) mà mắt thường khó nhận ra.

7. Bảo trì và nâng cấp hệ thống chiếu sáng

Kế hoạch bảo trì định kỳ

• Hàng tháng: kiểm tra tổng thể bằng quan sát trực quan, vệ sinh bụi bẩn để giữ bề mặt đèn luôn sạch sẽ.
• Mỗi 3 tháng: tiến hành đo độ rọi và rà soát lại các mối nối điện để đảm bảo an toàn.
• Hàng năm: thực hiện kiểm tra toàn diện hệ thống, thay mới hoặc sửa chữa các linh kiện hư hỏng.

Dấu hiệu cho thấy cần nâng cấp hệ thống

• Cường độ ánh sáng giảm mạnh, thường trên 20% so với ban đầu.
• Mức tiêu thụ điện gia tăng bất thường, không tương xứng với hiệu suất.
• Số lượng đèn hỏng xuất hiện nhiều trong thời gian ngắn, làm giảm chất lượng chiếu sáng tổng thể.

8. ALED đơn vị thiết kế thi công chiếu sáng sân bóng đá đạt tiêu chuẩn quốc gia

ALED là chuyên gia trong lĩnh vực thiết kế chiếu sáng sân bóng đá, mang đến hệ thống ánh sáng đạt chuẩn FIFA với độ rọi đồng đều, hạn chế tối đa chói lóa, giúp cầu thủ và khán giả có trải nghiệm tốt nhất. Chúng tôi cung cấp đèn LED công suất cao, tiết kiệm điện năng, bền bỉ trong mọi điều kiện thời tiết. Đội ngũ thiết kế sử dụng phần mềm chuyên dụng để tính toán và mô phỏng ánh sáng, đảm bảo sân bóng đạt hiệu quả tối ưu cho cả luyện tập và thi đấu chuyên nghiệp. Với đội ngũ thi công giàu kinh nghiệm, ALED cam kết mang đến giải pháp chiếu sáng an toàn, thẩm mỹ và chất lượng vượt trội.

Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: KTDC Quỳnh Đô, Vĩnh Quỳnh, Thanh Trì, Hà Nội
• Trụ sở công ty: Số 148 phố Nguyễn Lân, Phường Phương Liệt, Quận Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
• Email: aledvnm@gmail.com
• Website: https://aledvn.com/

Tóm lại, thiết kế chiếu sáng sân bóng đá đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng thi đấu và an toàn cho cầu thủ. Khi áp dụng giải pháp chiếu sáng đúng tiêu chuẩn, ánh sáng sẽ được phân bổ đồng đều, hạn chế chói lóa và mang lại trải nghiệm tốt nhất cho cả người chơi lẫn khán giả.

Cập nhật lần cuối lúc 23:17 ngày 7 Tháng 10, 2025