CÔNG TRÌNH THỂ THAO – NHÀ THỂ THAO – TIÊU CHUẨN THIẾT KẾ

Phân tích về việc chiếu sáng: Vai trò, công nghệ, và ứng dụng thực tiễn

Giới thiệu chung

Chiếu sáng là một thành phần quan trọng trong thiết kế và vận hành các công trình công cộng, công nghiệp, nhà ở và thể thao, góp phần tạo ra môi trường sống và làm việc an toàn, tiện nghi và hiệu quả. Một hệ thống chiếu sáng tốt không chỉ đơn thuần cung cấp ánh sáng đầy đủ mà còn phải đảm bảo tính an toàn về cả quy chuẩn kỹ thuật lẫn sử dụng năng lượng hiệu quả, đồng thời phù hợp với từng mục đích và đặc thù công trình.

Nội dung bài viết tập trung phân tích tổng thể việc chiếu sáng trong các công trình, đặc biệt các hệ thống chiếu sáng sự cố và chiếu sáng cho các không gian thể thao, dựa trên các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành như TCVN 13456:2022, TCXDVN 289:2004, và các công nghệ chiếu sáng phổ biến hiện nay.

Vai trò của chiếu sáng trong các công trình

Chiếu sáng góp phần hỗ trợ tối đa cho các hoạt động giao thông, sinh hoạt, công nghiệp và giải trí; quan trọng đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp như mất điện hay cháy nổ, khi mà chiếu sáng sự cố và hệ thống chỉ dẫn thoát nạn giúp bảo vệ tính mạng người sử dụng bằng cách đảm bảo họ có thể di chuyển và thoát ra khỏi vùng nguy hiểm an toàn.

Các công trình đặc thù như nhà thể thao cần thiết kế hệ thống chiếu sáng đặc biệt đảm bảo độ rọi và điều kiện ánh sáng phục vụ cả thi đấu, tập luyện và sinh hoạt, đồng thời đáp ứng tiêu chuẩn về an toàn chống cháy nổ, thoát hiểm.

Ví dụ thực tiễn về chiếu sáng trong công trình thể thao và công cộng

Tại các nhà thi đấu thể thao lớn ở Việt Nam như nhà thi đấu Phú Thọ, Cung thể thao Quần Ngựa Hà Nội, hệ thống chiếu sáng nhân tạo đã áp dụng đèn LED chất lượng cao, tuân thủ tiêu chuẩn TCXDVN 289:2004 với các yêu cầu về độ rọi, độ cao nguồn sáng, ánh sáng không gây chói lóa cho vận động viên và khán giả. Ngoài ra, hệ thống chiếu sáng sự cố được bố trí đồng bộ tại các lối thoát hiểm, hành lang, cầu thang bộ để đảm bảo khả năng thoát người an toàn trong trường hợp mất điện hay hỏa hoạn.

Trong các khu công nghiệp, chiếu sáng công cộng sử dụng đèn LED kết hợp cảm biến tự động giúp tiết kiệm năng lượng bằng cách điều chỉnh cường độ ánh sáng thích hợp với lưu lượng người và thời điểm trong ngày, đồng thời giảm thiểu khí thải carbon.

Đánh giá ưu nhược điểm các công nghệ chiếu sáng phổ biến

Đèn sợi đốt

Ưu điểm của đèn sợi đốt là chi phí thấp và ánh sáng liên tục cùng nhiệt độ màu thân thiện với mắt. Tuy nhiên, nhược điểm nghiêm trọng là hiệu suất phát sáng chỉ khoảng 5%, tiêu thụ năng lượng lớn, tỏa nhiệt nhiều gây nóng và tuổi thọ rất ngắn (khoảng 1000 giờ).

Đèn huỳnh quang

Có hiệu suất phát sáng cao hơn sợi đốt gấp 3-5 lần, tuổi thọ dài 8000-15000 giờ, tuy nhiên chứa thủy ngân nên gây nguy hiểm môi trường nếu không xử lý đúng cách. Đèn huỳnh quang có thời gian khởi động chậm, ánh sáng dễ nhấp nháy khi sử dụng lâu, ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe thị giác.

Đèn LED

Đèn LED là công nghệ hiện đại nhất với hiệu suất phát sáng cao (từ 90 đến 150 lm/W), tuổi thọ lên đến 50.000 giờ, tiêu thụ điện thấp hơn tới 80% so với đèn truyền thống. Đèn LED cung cấp ánh sáng đa dạng màu sắc, không chứa chất độc hại và ít phát nhiệt, giúp giảm chi phí điều hòa không khí. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu khá cao, công nghệ LED kém chất lượng có thể dẫn đến hiệu suất giảm nhanh và ánh sáng không đồng đều.

Đèn năng lượng mặt trời

Là công nghệ sử dụng năng lượng tái tạo thân thiện với môi trường, thích hợp cho chiếu sáng ngoài trời ở vùng không có điện lưới ổn định. Giảm đáng kể chi phí vận hành, tuy nhiên khả năng hoạt động phụ thuộc vào điều kiện ánh sáng mặt trời. Bộ lưu trữ năng lượng và pin có chi phí cao, thời gian hoạt động liên tục hạn chế, cần bảo trì định kỳ.

Công nghệ chiếu sáng sự cố và chiếu sáng thoát nạn

Theo tiêu chuẩn TCVN 13456:2022, hệ thống chiếu sáng sự cố cần cung cấp ánh sáng tối thiểu 1 lux trên các đường thoát nạn để đảm bảo khả năng di chuyển an toàn trong những tình huống mất nguồn chiếu sáng chính. Đèn chiếu sáng sự cố phải có nguồn điện dự phòng hoạt động liên tục tối thiểu 120 phút, bố trí tại các vị trí như cầu thang bộ, hành lang thoát hiểm, cửa ra vào và các phòng kỹ thuật quan trọng.

Biển báo an toàn chỉ dẫn thoát nạn được phân thành loại chiếu sáng từ bên trong và từ bên ngoài, với màu sắc theo tiêu chuẩn ISO – nền xanh lá cây và chữ trắng, phải đảm bảo độ chói và đồng đều nhằm dễ dàng nhận diện trong mọi điều kiện.

Hệ thống này đóng vai trò trợ giúp lớn trong phòng cháy chữa cháy, giúp sơ tán người khỏi vùng nguy hiểm cũng như hỗ trợ đội ngũ cứu hộ trong việc xác định hướng đi và vị trí các thiết bị chữa cháy.

Ứng dụng chiếu sáng thông minh và quản lý năng lượng

Đèn LED ngày càng được tích hợp với công nghệ cảm biến chuyển động, IoT và trí tuệ nhân tạo để tự động điều chỉnh cường độ ánh sáng, tắt mở theo nhu cầu thực tế, từ đó tiết kiệm năng lượng rất hiệu quả. Ví dụ, khu vực không có người hoặc có ánh sáng ngoài trời đủ thì đèn tự động giảm sáng hoặc tắt hẳn.

Các hệ thống chiếu sáng thông minh còn giúp giám sát tình trạng hoạt động của từng bộ đèn, phát hiện sự cố để bảo trì kịp thời, giảm bớt chi phí vận hành và kéo dài tuổi thọ thiết bị.

Kết luận và các từ khóa quan trọng

Chiếu sáng là một phần thiết yếu trong kiến trúc và vận hành công trình, điển hình trong các ứng dụng về chiếu sáng sự cố, chiếu sáng thể thao và công cộng. Việc lựa chọn công nghệ chiếu sáng phù hợp ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn, sức khỏe và hiệu quả sử dụng năng lượng.

Các công nghệ đèn sợi đốt, huỳnh quang, LED và năng lượng mặt trời đều có ưu nhược điểm riêng, trong đó đèn LED ngày càng trở thành lựa chọn chủ đạo nhờ hiệu suất vượt trội và tính linh hoạt cao. Tiêu chuẩn quốc gia như TCVN 13456:2022 cung cấp quy chuẩn thiết kế và lắp đặt giúp đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy và thoát nạn hiệu quả.

ALED xin gửi lời tri ân sâu sắc và chân thành đến quý khách hàng, đối tác đã luôn tin tưởng và đồng hành cùng chúng tôi. Sự ủng hộ và hợp tác của quý vị là nguồn động lực vững chắc giúp ALED không ngừng phát triển và đổi mới, mang đến những sản phẩm chiếu sáng chất lượng và dịch vụ tận tâm. Trân trọng cảm ơn!

TẢI TẠI ĐÂY: CÔNG TRÌNH THỂ THAO – NHÀ THỂ THAO – TIÊU CHUẨN THIẾT KẾ