3 Hiểu Lầm Phổ Biến Trong Thiết Kế Chiếu Sáng Cầu: Góc Nhìn Từ Các Chuyên Gia Ánh Sáng

Thiết kế chiếu sáng cầu ngày nay không chỉ phục vụ mục đích an toàn giao thông mà còn góp phần định hình diện mạo kiến trúc đô thị về đêm. Một hệ thống chiếu sáng cầu hợp lý có thể biến cây cầu thành biểu tượng ánh sáng, kết nối các không gian đô thị và nâng tầm cảnh quan khu vực. Tuy nhiên, nhiều công trình vẫn mắc phải những lỗi thiết kế chiếu sáng cầu phổ biến, làm giảm hiệu quả thẩm mỹ và gây lãng phí năng lượng.

Bài viết này sẽ phân tích 3 hiểu lầm trong chiếu sáng kiến trúc cầu, đồng thời đưa ra giải pháp tối ưu để giúp các chủ đầu tư, kỹ sư và đơn vị thi công có cái nhìn toàn diện khi triển khai hệ thống chiếu sáng cầu đô thị.

Hiểu Lầm 1: Lạm dụng đèn đường làm phá vỡ ánh sáng tổng thể của cầu

Thực trạng:

Nhiều cây cầu được chiếu sáng bằng cách kéo dài hệ thống đèn đường từ tuyến phố liền kề. Điều này đảm bảo yêu cầu chiếu sáng công trình cầu phục vụ lưu thông, nhưng lại phá vỡ tính đồng bộ và bố cục ánh sáng kiến trúc. Đặc biệt, những đèn chiếu sáng cầu lắp đặt quá dày hoặc quá cao sẽ cản trở tầm nhìn, che mất các điểm nhấn kiến trúc như vòm, dây văng hay lan can.

Giải pháp đề xuất:

• Giảm mật độ đèn đường trên cầu: Hạn chế số lượng đèn chiếu sáng dọc thân cầu bằng cách giãn cách cột đèn hoặc thay thế bằng đèn công suất thấp.

• Sử dụng đèn LED âm sàn, đèn chân tường hoặc đèn rọi thấp: Các loại đèn LED cầu này giúp chiếu sáng hiệu quả bề mặt đường mà vẫn bảo toàn tầm nhìn lên phía trên – nơi tập trung các chi tiết kiến trúc nổi bật.

• Tận dụng ánh sáng gián tiếp từ hệ thống đèn trang trí cầu: Nhiều hệ thống chiếu sáng kiến trúc cầu hiện nay đã tích hợp hiệu ứng gián tiếp, đủ để soi sáng mặt đường cho người và xe lưu thông.

• Tối ưu năng lượng và chi phí bảo trì bằng cách giảm chiều cao đèn, chọn đèn LED tiết kiệm điện, dễ thay thế.

Bằng việc kết hợp hợp lý giữa đèn đường trên cầu và hệ thống chiếu sáng cầu bằng LED, các nhà thiết kế có thể đảm bảo an toàn giao thông mà vẫn duy trì được thẩm mỹ cảnh quan đô thị ban đêm.

Hiểu Lầm 2: Lạm dụng hiệu ứng ánh sáng động gây rối mắt, ô nhiễm ánh sáng

Thực trạng:

Trong kỷ nguyên LED, việc sử dụng hiệu ứng ánh sáng cầu động – như nháy, chuyển màu liên tục hoặc lập trình theo sự kiện – ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, bản thân cây cầu là công trình tĩnh, trong khi người và xe qua lại liên tục. Khi kết hợp quá nhiều hiệu ứng động phức tạp, người quan sát (đặc biệt là tài xế) dễ bị rối mắt, phân tâm, ảnh hưởng đến an toàn.

Giải pháp đề xuất:

• Hạn chế hiệu ứng chuyển động phức tạp, ưu tiên chuyển màu nhẹ, chu kỳ dài.

• Áp dụng ánh sáng động vào các vị trí giới hạn như vòm cầu, trụ cầu – tránh phủ đều toàn bộ.

• Tập trung vào ánh sáng tĩnh kết hợp nhiệt độ màu đa dạng để tạo chiều sâu mà không gây nhiễu thị giác.

Một hệ thống thiết kế chiếu sáng thông minh cho cầu cần đạt sự cân bằng giữa tính nghệ thuật và an toàn. Các chuyên gia chiếu sáng khuyến nghị rằng ánh sáng cầu nên là nền cho sự trải nghiệm, không nên trở thành yếu tố gây rối loạn.

Hiểu Lầm 3: Dùng quá nhiều màu sắc gây mỏi mắt, mất thẩm mỹ

Thực trạng:

Ánh sáng đa sắc (RGB) mang đến khả năng sáng tạo không giới hạn. Nhưng trong thiết kế chiếu sáng cầu, nếu quá lạm dụng màu sắc – đặc biệt là các màu mạnh như đỏ, tím, xanh neon – sẽ khiến tổng thể cây cầu trở nên sặc sỡ, thiếu chiều sâu. Một số dự án còn phối màu ngẫu nhiên, gây loạn thị giác và mất đi vẻ trang trọng của công trình.

Giải pháp đề xuất:

• Ưu tiên chiếu sáng cầu bằng ánh sáng trắng, vàng ấm hoặc xanh dương nhạt, phối hợp tối đa 2–3 màu để giữ sự tinh tế.

• Tận dụng các dải nhiệt độ màu khác nhau để tạo cảm xúc ánh sáng mà không cần RGB rực rỡ.

• Thiết kế hệ thống chiếu sáng cầu như một tác phẩm nghệ thuật – đơn giản, tinh tế, có chiều sâu.

Các đơn vị thi công hệ thống chiếu sáng cầu thành công đều nhận ra: đôi khi, sự đơn sắc lại tạo nên sức hút vượt thời gian – giống như cách những cây cầu biểu tượng như Golden Gate hay cầu Helix Singapore chỉ sử dụng ánh sáng trắng.

Gợi ý tích hợp từ chuyên gia thiết kế chiếu sáng cầu